Bebeklerde Bez Bırakma Süreci: Ne Zaman ve Nasıl?

Bebeklerde Bez Bırakma Süreci: Ne Zaman

ve Nasıl?

Bez bırakma dönemi ebeveynler için oldukça sancılı, yorucu ve zorlayıcı bir dönem

olabilmektedir. Bu kararı verdikten sonra yaşanılan zorluklar neticesinde bazen aileler acaba

acele mi ettim, tekrar beze dönersem çocuğum nasıl etkilenir şeklinde soru işaretlerinin

oldukça yoğunlaştığı, ebeveynlerin kendini bazen çaresiz hissettiği sabır gerektiren bir

dönemdir.

Öncelikle sakin olunmalı ve bu süreci tüm zorlayıcılığı ile kabullenerek yola kararlı bir

şekilde çıkılmalı. Bu karar için en doğru zamanı kestirmek zor olsa da, gelişimsel olarak

belirlenen bazı dönemler mevcuttur.

Bez Bırakma İçin Uygun Zaman

Gelişimsel Hazırlık

Bez bırakma sürecinin en önemli aşaması, çocuğun fiziksel ve zihinsel olarak bu sürece hazır

olup olmadığını değerlendirmektir. Genellikle, çocukların bez bırakma için uygun olduğu

dönem 18-24 ay arasıdır. Ancak bazı çocuklar 2 yaşına kadar da hazır olmayabilir. Bazı

kaynaklar ise bez bırakmanın en uygun zaman aralığını 33. ay ile 36. ay olarak

göstermektedir. Ancak öncelikli olarak bakılması gereken çocuğun bez bırakma için hazır

olduğu sinyalleridir. Çocuk hazır olduğunun sinyallerini verinceye kadar ebeveyn beklemeli

ve çevresindeki insanların ‘ çok geç kaldın, kocaman çocuk oldu hala bez kullanıyorsun’ tarzı

eleştirel ifadelerine karşı kulaklarını tıkamalıdır.

Hazır Olma İşaretleri

Bebeğinizin bez bırakma sürecine hazır olduğuna dair bazı işaretler şunlardır:

 Fiziksel İşaretler: Bebeğinizin altının kuru kalması, dışkı ve idrarını yapma

zamanlarını anlaması, bezine çiş yaptığı zamanlar duraksaması.

 Davranışsal İşaretler: Tuvalet konusunda ilgi gösterme, tuvaletle ilgili kelimeleri

anlamaya başlama, bezden rahatsızlık duyma, evdeki diğer bireyler gibi tuvalete

girmeye özenme.

 Rutin Değişiklikleri: Bebeğinizin gün içinde belirli zamanlarda bezini kurutması.

Bez Bırakma Yöntemleri

Adım Adım Yaklaşım

Bez bırakma sürecini adım adım ilerleyerek gerçekleştirmek, çocuğunuz için daha az stresli

bir deneyim olabilir. İşte bu süreçte izleyebileceğiniz temel adımlar:

 Tuvalet Eğitimi İçin Uygun Araçlar: Tuvalet adaptörleri veya çocuk tuvaletleri,

bebeğinizin tuvalet kullanımını kolaylaştırabilir.

 Rutin Oluşturma: Gün içinde belirli zamanlarda (örneğin, kahvaltı sonrası, öğle

yemeği sonrası) tuvalete gitme alışkanlığı kazandırmak.

 Oyunlarla desteklemek: Çocuğa dışkı oluşumu ile ilgili oyunlar oynatmak. (Bir

oyuncak alınır, hayali olarak yemek yedirilir ve oyuncak için bir tuvalet hazırlanır. Bu

şekilde sindirim sistemi ile ilgili bilgiler ile desteklenerek çocuk bilgilendirilebilir).

İlerleme ve Geri Adım

Bebeğinizin süreç boyunca ilerlemesi normaldir. Ancak, bazen geri adımlar olabilir. Bu

durumda sakin kalmak, baskı yapmamak ve acele etmemek önemlidir. Özellikle stresli

dönemlerde (taşınma, kardeşin doğumu gibi) bez bırakma sürecini geciktirmek daha iyi

olabilir. Bazen doğan kardeşten sonra tekrar bezine dönmek isteyebilir. Sabırlı ve anlayışlı

olunması gereken bir durumdur.

3. Sorunlar ve Çözüm Yöntemleri

Bazı çocuklar bez bırakma sürecinde çeşitli zorluklar yaşayabilir. Bunlar arasında korku,

kaygı ya da alışkanlıkla ilgili sorunlar bulunabilir. İşte bu tür durumlarla başa çıkmanın

yolları:

 Korku Durumları: Çocuğunuz tuvalet kullanımında korku yaşıyorsa, bunu anlamaya

çalışın ve acele etmeyin. Ona tuvaletin ne olduğunu ve neden kullanılması gerektiğini

açıklayın. Çünkü çocuk dışkısını bir uzvu zannederek onu bırakmakta endişe yaşıyor

olabilir hatta bu durum karşısında dehşete kapılabilir.

 Alışkanlık Problemleri: Eğer çocuk tuvalete gitmek istemiyorsa, onu zorlamayın.

Oyun veya ödül gibi olumlu motivasyonlar kullanarak cesaretlendirin.

Sonuç olarak bez bırakma kararı verildikten sonra direkt sonuç beklemek yerine her gün

üzerine biraz daha ekleyerek adım adım gitmek daha istikrarlı ve güvenilir bir yoldur.

Bebeklerde bez bırakma süreci, aileler için önemli bir dönüm noktasıdır. Her çocuğun gelişim

süreci farklıdır, bu nedenle acele etmemek ve çocuğunuzun hazır olduğundan emin olmak

önemlidir. Uygun yöntemler ve pozitif destek ile bu süreç daha kolay ve keyifli hale

getirilebilir. Unutmayın, bu süreçte sabırlı olmak ve çocuğunuzun ihtiyaçlarını anlamak en

önemli faktördür.