Küçükbakkalköy Mah. Yüksel Sok. No:10 Ataşehir – İstanbul

+90 533 591 04 12

7/24

7/24

7/24

ara
+90 533 591 04 12

Yeme Bozuklukları: Beslenmenin Psikolojik Temelleri

Yeme Bozuklukları: Beslenmenin Psikolojik Temelleri

İnsanlar yaşamsal olarak ihtiyaçları olan vitamin ve mineralleri almak için her gün bedenlerini beslemek zorundadırlar.

Yeme Bozuklukları: Beslenmenin Psikolojik Temelleri

İnsanlar yaşamsal olarak ihtiyaçları olan vitamin ve mineralleri almak için her gün bedenlerini

beslemek zorundadırlar. Bütün canlılarda değişken beslenme şekilleri olmasına rağmen

insanlarda bu basit görünen fizyolojik kaynaklı eylem psikolojik etkenlerle birleşerek daha

komplike bir duruma gelebilmektedir. Yeme bozuklukları, bireylerin yemek yeme

alışkanlıklarını, vücut imajını ve genel sağlığı etkileyen karmaşık psikolojik durumları içerir.

Bu bozukluklar, doğru ve sağlıklı beslenmeyi engelleyebilir ve ciddi fiziksel ve zihinsel sağlık

sorunlarına yol açabilir. Yeme bozukluklarının kökenleri genellikle psikolojik, biyolojik ve

çevresel faktörlerin bir kombinasyonuna dayanır. Bu yazıda, yeme bozukluklarının türleri,

nedenleri ve tedavi yöntemleri üzerinde durulacaktır.

Yeme Bozuklukları Nedir?

Yeme bozuklukları, bireylerin beslenme alışkanlıkları ile ilgili davranışlarının aşırı şekilde

değişime uğradığı durumları ifade eder. Bu bozukluklar, genellikle bireyin bedeniyle ilgili

olumsuz düşünceleri, aşırı kilo kaygısını ve duygusal zorlukları içerir. En yaygın yeme

bozuklukları şunlardır:

1. Anoreksiya Nervoza: Kişinin kilo kaybı yaşamak için kendini aç bırakması,

yiyecekten kaçınması ve vücut imajını bozuk algılamasıdır. Kilo kaybı, bireyin

sağlığını ciddi şekilde tehdit edebilir. Kişi kilolu olduğu halde aynada kendini çok

kilolu olarak algılayabilir.

2. Bulimiya Nervoza: Bu bozukluk, aşırı yemek yeme (binge eating) dönemleriyle

karakterizedir. Burada yiyecekten kaçınmaktan ziyade aşırı yemek tüketilen bu

dönemleri, kilo almaktan korkarak kusma, laksatif kullanma veya aşırı egzersiz yapma

gibi davranışlarla telafi etme çabası izler.

3. Binge Eating Bozukluğu: Kişinin kontrolsüz bir şekilde aşırı miktarda yemek yediği

bir durumdur. Bu bozukluk, genellikle utanç ve suçluluk duygularıyla ilişkilidir.

Özellikle istismar öyküsü, travma geçmişi bulunması binge eating açısından risk

faktörü olabilmektedir. Kusma ya da aşırı egzersiz gibi telafi edici davranışlar

görülmez.

4. Diğer Belirtilmemiş Yeme Bozuklukları: Bu grup, belirli bir yeme bozukluğuna tam

olarak uymayan, ancak ciddi zorluklar yaratan durumları içerir.

Nedenleri

Yeme bozukluklarının gelişiminde çeşitli faktörler rol oynamaktadır:

1. Psikolojik Faktörler: Düşük özsaygı, olumsuz benlik algısı, mükemmeliyetçilik,

kaygı ve depresyon gibi duygusal sorunlar, yeme bozukluklarının tetikleyicisi olabilir.

2. Biyolojik Faktörler: Genetik yatkınlık ve beyin kimyası, yeme bozukluklarının

gelişiminde etkili olabilir. Aile geçmişinde yeme bozukluğu olan bireylerde risk daha

yüksektir.

3. Çevresel Faktörler: Aile dinamikleri, arkadaş çevresi, akran zorbalığı, sosyal

medyadaki yanıltıcı görseller ve toplumun güzellik standartları gibi faktörler,

bireylerin vücut imajı üzerindeki algılarını etkileyebilir.


Belirtileri

Yeme bozuklukları, fiziksel ve duygusal belirtilerle kendini gösterir:

 Fiziksel Belirtiler: Aşırı kilo kaybı veya kilo alma, yetersiz beslenme, kas zayıflığı,

kalp problemleri, sindirim sorunları, vitamin eksiklikleri, saç dökülmesi, diş

problemleri.

 Duygusal Belirtiler: Aşırı yemek yeme veya yemek yemekten kaçınma ile ilişkili

suçluluk, utanç, kaygı ve depresyon, sosyal anksiyete.

Tedavi Yöntemleri

Yeme bozukluklarının tedavisi, bireysel ihtiyaçlara göre şekillenir ve genellikle çok disiplinli

bir yaklaşım gerektirir:

1. Psikoterapi:

o Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Olumsuz düşünce kalıplarının

değiştirilmesi terapi süreci için oldukça önemlidir. Bu nedenle BDT

uygulaması olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmede oldukça etkilidir..

Bireyin yemek yeme davranışlarını ve bedensel algısını dönüştürmeyi amaçlar.

o Aile Terapisi: Aile dinamiklerinin ve ilişkilerin düzeltilmesine odaklanır.

Ailelerin, bireylerin iyileşme sürecinde destekleyici bir rol oynaması sağlanır.


2. İlaç Tedavisi:

o Antidepresanlar ve anksiyolitikler, yeme bozukluğu ile ilişkili semptomların

yönetilmesine yardımcı olabilir. İlaç tedavisi, bir uzmanın önerisiyle

uygulanmalıdır.

3. Beslenme Danışmanlığı:

o Bireylerin sağlıklı beslenme alışkanlıklarını geliştirmelerine yardımcı olmak

için diyetisyenle yapılan görüşmeler, tedavi sürecinin önemli bir parçasıdır.


4. Destek Grupları:

o Yeme bozukluğu yaşayan bireyler, benzer deneyimlere sahip diğer kişilerle bir

araya gelerek duygusal destek bulabilirler. Destek grupları, paylaşım ve empati

ortamı sağlar.


Sonuç

Yeme bozuklukları, bireylerin yaşam kalitesi ve yaşam konforu açısında oldukça önemlidir.

Uygun tedavi yöntemleri ve bireyin ihtiyaç duyduğu destek ile yönetilebilir. Her bireyin

iyileşme süreci farklılık göstermektedir. Bu nedenle profesyonel yardım almak büyük önem

taşır. Kendi bedenine karşı hassas davranmak, kendini ve bedenini sevmek, destek aramak ve

yeme bozukluğuyla yüzleşmek, sağlıklı bir yaşam yolunda atılan önemli adımlardır.

Unutulmamalıdır ki, iyileşme bir yolculuktur ve bu süreçte sabır ve kararlılık gereklidir.

Diğer Hizmetler